Var olduğundan beri insanlar arasındaki ilişkiler, belli birtakım kurallara bağlanmıştır. Bu kuralların bütününe hukuk denilmektedir. Günümüzde hukuk, üç ayaklı bir sacın üzerine süregelmektedir. Bu ayaklar, sav-savunma-yargıdır. Sav ayağı savcı tarafından, yargı ayağı hâkim tarafından ve son olarak savunma ayağı ise avukat tarafından temsil edilmektedir.
Avukatlık mesleğinin başlangıcı Antik Yunan’a ve Roma’ya kadar uzanmaktadır. Zaten günümüzde savunmayı temsil eden “avukat” kelimesinin kökeni Yunanca’daki “üstün, ayrıcalıklı ve güzel konuşan” anlamına gelen “Advo Catus” sözcüğüdür.
Hukuk, insandan bağımsız olarak yaşayamayacak bir kurumdur. Bu yüzden her alanın hukuku vardır. Hatta uzayın bile hukuku vardır. Ancak bizim bu çalışmadaki hedefimiz o kadar yükseklerde değil. Sorumluluğu çok fazla olan ve ufak hatalarda bile büyük sonuçlar doğurması ihtimali olan avukatlık mesleğinin hukuki boyutu, bu çalışmamızın konusu olacaktır.
1. MESLEĞİN NİTELİĞİ
Esas itibariyle avukatlık, bir kamu hizmetidir. Ayrıca serbest meslek olan avukatlık, yukarıda da belirttiğimiz gibi bağımsız savunmanın temsilcisidir.
2. NEDEN AVUKATA İHTİYAÇ DUYULUR?
Kanun ve diğer tüm hukuk normları ile vatandaşlara birçok alanda sayısız şekilde haklar tanınır. Bu haklar ölçüsünde de yükümlülükler tanınır. Kimi zaman bir insana tanınmış olan bu haklar ve yükümlülükler, başka bir insan tarafından ihlal edilir. Bazen de devlet tarafından ihlal edilir. İşte avukatın görevi tam da burada başlar. Avukat, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını sağlamakla mükellef hukuk insanıdır. Avukatın görevini geniş yorumlamak gerekirse hukuki ihtilafların çıkmaması için hukuki meselelerin avukat aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Yani avukatın önleyici bir görevinin olduğunu da söyleyebiliriz.
Avukat, hukuk kurallarının tam ve gereği gibi uygulanması için yalnızca yargı organları önünde talep etmez. Yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel ve kamuya ait bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar; avukatın, savunduğu canlının (canlı dedim çünkü avukatlar yeri geldiğinde hayvanları ve ağaçları da savunmaktadır) hakkını koruduğu yerlerdir. Bu yerlere de avukatın görevini tam ve gereği gibi yapabilmesi için gerekli ortamı sağlama yükümlülüğü verilmiştir.
3. AVUKATLIĞA KABUL ŞARTLARI
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
Türk hukuk fakültelerinden birinden mezun olmak veya yabancı memleket hukuk fakültesinden mezun olup da Türkiye hukuk fakülteleri programlarına göre noksan kalan derslerden başarılı sınav vermiş bulunmak,
Avukatlık stajını tamamlayarak staj bitim belgesi almış bulunmak,
Levhasına yazılmak istenen baro bölgesinde ikametgâhı bulunmak,
Avukatlığa engel bir hali olmamak.
Adli, idari ve askeri yargı hâkimlik ve savcılıklarında, Anayasa Mahkemesi raportörlüklerinde, Danıştay üyeliklerinde, üniversiteye bağlı fakültelerin hukuk bilimi dersleri dalında profesörlük, doçentlik, yardımcı doçentlik görevlerinde dört yıl, kamu kurum ve kuruluşlarının hukuk müşavirliği görevinde on yıl süre ile hizmet etmiş olanlar, avukatlık stajı yapmaksızın avukatlığa kabul edilirler.
4. AVUKATLIĞA ENGEL HALLER
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı iki yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmak, (Cezası ertelenmiş, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa da avukatlığa kabul edilmezler)
Kesinleşmiş bir disiplin kararı sonucunda hâkim, memur veya avukat olma niteliğini kaybetmiş olmak,
Avukatlık mesleği ile birleşemeyen bir işle uğraşmak, (bkz: Avukatlık Kanunu m.11)
Mahkeme kararı ile kısıtlanmış olmak,
İflas etmiş olup da itibarı iade edilmemiş bulunmak (Taksiratlı ve hileli müflisler itibarları iade edilmiş olsa dahi kabul olunmazlar),
Hakkında aciz vesikası verilmiş olup da bunu kaldırmamış bulunmak,
Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca malul olmak.
5. AVUKATLIKTA UNVANIN KAZANILDIĞI AN
Avukatlığa kabul, ruhsatnamenin verildiği andan itibaren hüküm ifade eder. Aday böylece avukatlığa kabul edildikten sonra (Avukat) unvanını kullanmak hakkını kazanır. Aday, yemin edip ruhsatnamesini aldıktan sonra TBB tarafından verilen tek tip olarak düzenlenen avukat kimliğini alır. Avukat kimlikleri, tüm resmî ve özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmî kimlik hükmündedir.
6. AVUKATLIKLA BİRLEŞEMEYEN İŞLER
Birleşebilen işler, sayma tekniği ile belirtilmiştir ancak birleşemeyen işler örnekleme tekniği ile Kanun’da yerini almıştır. Kanun’un 11. maddesine göre; aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya meslekin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan her türlü iş avukatlıkla birleşemez.
7. AVUKATLIKLA BİRLEŞEBİLEN İŞLER
Milletvekilliği, (Milletvekilliği süresince avukatlık yapılamaz)
İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği,
Hukuk alanında profesörlük ve doçentlik,
Özel hukuk tüzelkişilerinin hukuk müşavirliği,
Bir avukat bürosunda ücret karşılığında avukatlık, (işçi avukatlık)
Hakemlik, arabuluculuk, tasfiye memurluğu,
233 sayılı KHK kapsamına giren İktisadi Devlet Teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ve iktisadi Devlet Teşekkülleri ile Kamu İktisadi kuruluşları dışında kalıp sermayesi Devlete ve diğer kamu tüzelkişilerine ait bulunan kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği, denetçiliği,
Anonim, limited, kooperatif şirketlerin ortaklığı, yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği ve komandit şirketlerde komanditer ortaklık,
Hayri, ilmi ve siyasi kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği,
Gazete ve dergi sahipliği veya bunların yayım müdürlüğü.
Devlet, belediye, il özel idare ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren iktisadi Devlet Teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinde çalışanlar, buralardan ayrıldıkları tarihten itibaren iki yıl geçmeden ayrıldıkları idare aleyhine dava alamaz ve takipte bulunamazlar.
8. AVUKATIN HÂKİM-SAVCI İLE EVLİLİĞİ YA DA AKRABALIĞI
Bir hâkim veya Cumhuriyet Savcısının eşi, sebep veya nesep itibariyle usul ve füruundan veya ikinci dereceye kadar (Bu derece dâhil) hısımlarından olan avukat, o hâkim veya Cumhuriyet Savcısının baktığı dava ve işlerde avukatlık edemez.
9. AVUKATLIĞA GİDEN YOL: STAJ
Avukatlık stajı; ilk 6 ayı mahkemelerde, ikinci 6 ayı en az 5 yıllık kıdemi olan baroya kayıtlı bir avukatın yanında olmak suretiyle toplam 1 yıldır. Staj, kesintisiz olarak yapılır.
Stajyer, avukatla birlikte duruşmalara girmek, avukatın mahkemeler ve idari makamlardaki işlerini yapmak, dava dosyaları ve yazışmaları düzenlemek, baroca düzenlenen eğitim çalışmalarına katılmak, baro yönetim kurulunca verilen ve yönetmelikte gösterilecek diğer ödevleri yerine getirmekle yükümlüdür.
Stajyer, avukat yanında olan ikinci 6 aylık stajı başladıktan sonra avukatının yazılı oluru ve gözetimi altında Sulh Hukuk Mahkemeleri, Sulh Ceza Hâkimlikleri, İcra Hukuk Mahkemeleri, İcra Ceza Mahkemeleri ve İcra Müdürlüklerinde duruşmalara girebilir ve diğer işleri yürütebilir. Bu yetki “staj bitim belgesi” verilene kadar geçerlidir.
Avukat, işlerini kendi sorumluluğu altındaki stajyeri veya yanında çalışan sekreteri eliyle de takip ettirebilir, fotokopi veya benzeri yollarla örnek aldırabilir. Avukatın onanmasını istemediği örnekler harca tâbi değildir.
Avukat veya stajyer, vekâletname olmaksızın dava ve takip dosyalarını inceleyebilir. Bu inceleme isteğinin ilgililerce yerine getirilmesi zorunludur. Vekâletname ibraz etmeyen avukata dosyadaki kâğıt veya belgelerin örneği veya fotokopisi verilmez.
10. KANUN’UN RUHUNU ÖZETLEYEN BİR MADDE: 34
Avukatlar, yüklendikleri görevleri bu görevin kutsallığına yakışır bir şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve avukatlık unvanının gerektirdiği saygı ve güvene uygun biçimde davranmak ve Türkiye Barolar Birliğince belirlenen meslek kurallarına uymakla yükümlüdürler.
11. AVUKATLARIN TEKELİNDEKİ İŞLER
Hukuki meselelerde mütalaa vermek,
Mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak,
Adli işlemleri takip etmek ve bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek.
12. TÜRK HUKUKUNDA AVUKAT BULUNDURMA ZORUNLULUĞU VAR MIDIR?
Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir.
Türk Ticaret Kanunu'nun 272. maddesinde ön görülen esas sermaye miktarının beş katı (250.000,00-TL) veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.
Bunun dışında 6100 sayılı HMK’nın 79/2 maddesi, 5271 sayılı CMK’nın 91/7, 150, 204 ve 250. maddelerinde zorunlu avukat hallerine yer verilmiştir.
13. AVUKAT, UZLAŞMA SAĞLAYABİLİR Mİ?
Dava açılmadan veya dava açılmış olup da henüz duruşma başlamadan önce kendisine gelen bir işte avukat, tarafların kendi iradeleriyle istem sonucu elde edebilecekleri konulardan olmak kaydıyla müvekkilleriyle birlikte karşı tarafı uzlaşmaya davet edebilirler.
14. AVUKAT, SIRDAŞ OLABİLİR Mİ?
Avukatların, kendilerine tevdi edilen veya gerek avukatlık görevi gerekse Türkiye Barolar Birliği ve barolar organlarındaki görevleri dolayısıyla öğrendikleri hususları açığa vurmaları yasaktır.
Avukatların tanıklık edebilmeleri için, müvekkillerinden olur almaları gerekmektedir. Ancak avukat, olur almış olmasına rağmen tanıklık yapmaktan çekinebilir.
15. AVUKAT, İŞ REDDEDEBİLİR Mİ?
Savunma makamı jargonunda “müvekkil seçme serbestisi” ibaresi vardır. Buradan da anlaşıldığı gibi avukat, kendisine teklif olunan işi sebep göstermeden reddedebilir. Ancak bazı hallerde işin reddi zorunluluğu vardır. Bu haller şunlardır:
Avukat, kendisine yapılan teklifi yolsuz veya haksız görür yahut sonradan yolsuz veya haksız olduğu kanısına varırsa,
Avukat, aynı işte menfaati zıt bir tarafa avukatlık etmiş veya mütalaa vermiş olursa,
Avukat, evvelce hâkim, hakem, Cumhuriyet savcısı, bilirkişi veya memur olarak o işte görev yapmış olursa,
Avukatın kendisinin düzenlediği bir senet veya sözleşmenin hükümsüzlüğünü ileri sürmek durumu ortaya çıkmışsa,
Avukatın görmesi istenilen iş, Türkiye Barolar Birliği tarafından tespit edilen mesleki dayanışma ve düzen gereklerine uygun değilse.
16. AVUKAT, DOSYALARINI SAKLAMALI MI?
Avukat, kendisine tevdi olunan evrakı, vekâletin sona ermesinden itibaren üç yıl süre ile saklamakla yükümlüdür. Evrakın geri alınması müvekkile yazı ile bildirilmiş olduğu hallerde saklama yükümlülüğü, bildirme tarihinden itibaren üç ayın sonunda sona erer.
Avukat, ücreti ve yapmış olduğu giderleri kendisine ödenmedikçe, elinde bulunan evrakı geri vermekle yükümlü değildir. (Hapis hakkı)
17. VEKÂLETTEN ÇEKİLEN AVUKATIN DURUMU?
Belli bir işi takipten veya savunmadan isteği ile çekilen avukatın o işe ait vekâlet görevi, durumu müvekkiline tebliğinden itibaren 15 gün süre ile devam eder.
Adli yardım ile kendisine tevdi edilen işten haklı bir sebep veya özür olmadıkça avukat çekilemez.
Bir avukat ölürse, meslekten yahut işten çıkarılırsa, işten yasaklanırsa, geçici olarak iş yapamaz duruma gelirse, avukatın kayıtlı olduğu baro başkanı, ilgililerin yazılı istemi üzerine veya iş sahiplerinin yazılı olurunu almak şartıyla, işleri geçici olarak takip etmek ve yürütmek için kendi barosuna kayıtlı bir avukatı görevlendirir ve dosyaları kendisine devir ve teslim eder. Bu süre kapsamında kanuni süreler işlemez. Ancak bu süre 3 ayı geçemez.
18. SEYYAR AVUKATLIK MÜMKÜN MÜDÜR?
Her avukat, levhaya yazıldığı tarihten itibaren üç ay içinde baro bölgesinde bir büro kurmak zorundadır. Anagayrimenkulün mesken olarak gösterilen bağımsız bölümlerinde kat maliklerinin izni ve benzeri şartlar aranmaksızın avukatlık büroları faaliyet gösterebilir.
Bir avukatın birden fazla bürosu olamaz.
Avukatlık ortaklığı yurt içinde şube açamaz.
19. ARACI AVUKATLIK YA DA AVUKATA ARACILIK YAPILABİLİR Mİ?
Avukat veya müvekkil tarafından vaad olunan veya verilen bir ücret yahut da herhangi bir çıkar karşılığında avukata iş getirmeye aracılık edenler ve aracı kullanan avukatlar altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
20. ADLİYE KORİDORUNDA AVUKATTAN DANIŞMANLIK ALINABİLİR Mİ?
Avukatlar, bürolarından başka bir yerde mahkeme salonunda veya adalet binasının başka bir yerinde iş sahipleri ile hukuki danışmada bulunmaktan ve iş kabul etmekten yasaklıdırlar. Avukatın, belli bir adrese özel olarak çağrılması hali bu hüküm kapsamında değildir. 2022 yılı Ankara Barosu Asgari Ücret Tarifesi’ne göre büroda sözlü danışma ücretinin saati 2.000 TL, çağrı üzerine gidilen yerde sözlü danışma ücretinin saati 4.000 TL’dir.
21. AVUKATLIK BÜROSUNDAKİ DOLAPLARCA DOSYA NEYİN NESİDİR?
Avukat, üzerine aldığı her iş yahut yazılı mütalaasına başvurulan her husus hakkında düzenli dosya tutmak zorundadır.
Avukat, iş için yaptığı görüşmelerden gerekli saydıklarını bir tutanakla tespit eder. Tutanağın altı, görüşmede bulunanlar tarafından imzalanır.
22. AVUKATIN REKLAMI OLUR MU?
Avukatların iş elde etmek için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kâğıtlarında avukat unvanı ile akademik unvanlarından başka sıfat kullanmaları yasaktır.
Avukat kartvizitlerinde yalnızca Avukat unvanına ve hukuk alanında elde edilmiş olan akademik unvanlara yer verilebilir. “Emekli hâkim, emekli savcı” vb. ifadelere yer verilemez.
23. ASLI GİBİDİR NEDİR?
Avukat, müvekkili tarafından kendisine çıkarılan vekâletnamenin örneğini çıkarıp aslına uygunluğunu imzası ile onaylayarak kullanabilir. Avukatın çıkardığı vekâletname örnekleri bütün yargı mercileri, resmi daire ve kurumlar ile gerçek ve tüzel kişiler için resmi örnek hükmündedir.
Aslı olmayan vekâletname veya diğer kâğıt ve belgelerin örneğini onaylayan yahut aslına aykırı örnek veren avukat, üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
24. AVUKAT, BİR SUÇUN MAĞDURU OLURSA?
Görev sırasında veya yaptığı görevden dolayı avukata karşı işlenen suçlar hakkında, bu suçların hâkimlere karşı işlenmesine ilişkin hükümler uygulanır.
Görev sırasında değilken bir suçun mağduru olan avukat için bu Kanun hükmü uygulanmaz.
25. PEKİ, AVUKAT BİR SUÇUN FAİLİ OLURSA?
Avukatların avukatlık veya Türkiye Barolar Birliği ya da baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri suçlardan dolayı haklarında soruşturma, Adalet Bakanlığının vereceği izin üzerine, suçun işlendiği yer Cumhuriyet savcısı tarafından yapılır.
Avukatlık bürosu ve avukatın evi ancak mahkeme kararı ile ve kararda belirtilen olayla ilgili olarak Cumhuriyet savcısı denetiminde ve kayıtlı olunan baro temsilcisinin katılımı ile aranabilir. Ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren bir suçtan dolayı suçüstü hali dışında avukatın üzeri aranamaz.
26. LEVHADAN SİLİNME HALİ
Levhadan silme kararını avukatın kayıtlı olduğu baronun yönetim kurulu verir. Bu karar, gerekçeli olarak verilir. Bu karara karşı avukatın Türkiye Barolar Birliği’ne 15 gün içinde itiraz hakkı vardır. Levhadan silinmeyi gerektiren haller şunlardır:
Avukatlığa kabul için Avukatlık Kanunu'nun aradığı şartların sonradan kaybedilmiş olması,
Ruhsatnamenin verildiği tarihte onun verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığının sonradan tespit edilmiş bulunması,
Üç ay içinde baro bölgesinde bir büro açılmamış olması veya büronun kapatılmış yahut baro bölgesi dışına nakledilmiş bulunması, uyarıya rağmen kayıtlı olduğu baro dışında sürekli olarak avukatlık yapan avukatın çalışmasını sürdürdüğü baroya kaydını yaptırmaması,
Baro ve Türkiye Barolar Birliği yıllık keseneklerinin veya staj kredilerinin tebligata rağmen geri ödenmemesi,
Avukatın, meslekten isteği ile ayrılmış olması,
Topluluk sigortası primlerinin topluluk sözleşmesinde gösterilen zamanlarda ödenmemesi.
27. AVUKATLARIN MESLEK ÖRGÜTLERİ: BAROLAR
Barolar; avukatlık mesleğini geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlâkını, saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak, avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten, tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır. Barolar, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.
Bölgesi içinde en az otuz avukat bulunan her il merkezinde bir baro kurulur.
5000den fazla avukat bulunan illerde asgari 2000 avukatla bir baro kurulabilir. Bu sayıların belirlenmesinde baro levhasına kayıtlı avukatlar ile kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan avukatlar esas alınır.
Barolar, kuruluşlarını Türkiye Barolar Birliğine bildirmekle tüzel kişilik kazanırlar. Aynı ilde yeni bir baronun kurulması hâlinde Türkiye Barolar Birliği, tüzel kişilik kazanma tarihini esas almak ve birden başlamak suretiyle baroları o ilin adıyla numaralandırır.
28. BARO BAŞKANLIĞI MAAŞI NE KADARDIR?
Baro başkanlığı, başkanlık divanı, yönetim, denetleme ve disiplin kurulları üyelikleri ile baro menfaatlerini gözetme, temsil ve savunma hususunda avukatlara verilen işler ücretsiz görülür.
29. BARONUN ORGANLARI NELERDİR?
Genel Kurul
Yönetim Kurulu
Başkanlık
Başkanlık Divanı
Disiplin Kurulu
Denetleme Kurulu
30. BARO GENEL KURULU NELER YAPAR?
Levhada yazılı tüm avukatlardan oluşur. Baronun en yüksek organıdır.
Yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyeleri ile baro başkanını ve Türkiye Barolar Birliği delegelerini seçer.
Levhaya, avukatlık ortaklığı siciline yazılacakların giriş keseneğini tespit eder ve bunların ödeneceği tarihleri belirler.
Yönetim kurulunun, baronun gelir ve giderleri ile mallarının yönetimi hakkında vereceği hesapları inceler ve yönetim kurulunun ibra edilip edilmeyeceği hakkında karar verir.
Baro bütçesini onaylar.
İç yönetmeliği inceleyerek onaylar.
Mesleğe ait istekleri görüşüp karara bağlar.
Avukat bürolarının niteliklerini belirtir.
Genel kurul, 2 yılda bir Ekim ayının ilk haftasında toplanır. Türkiye Barolar Birliği, baro başkanı, yönetim veya denetleme kurulu gerekli gördükleri hallerde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilirler.
Baro levhasında yazılı avukat; gerek olağan, gerek olağanüstü genel kurul toplantılarına katılmak ve oy kullanmakla yükümlüdür. Bu toplantılara haklı bir neden olmaksızın gelmeyenlere veya oy kullanmayanlara ilçe seçim kurulu başkanı tarafından, o baroya kayıtlı avukatların yıllık keseneğinin üçte biri miktarında para cezası verilir.
Genel kurul, levhada yazılı avukatların yarıdan bir fazlasının katılmasıyla toplanır.
Kararlar, tekliflerden en çok oy alanın kabul edilmiş sayılması suretiyle verilir.
31. BARO YÖNETİM KURULU NE YAPAR?
Baro başkanı ile en az dört üyeden kurulur. Avukat sayısı 50-100 olan barolarda 6, 101-250 olan barolarda 8, 251den fazla olan barolarda 10 yönetim kurulu üyesi ve bu sayıda da yedek üye bulunur. Üyeler gizli oyla seçilir. Yönetim kurulu başkanı, baro başkanıdır.
Yönetim kurulu üyesi olabilmek için levhada yazılı olmak ve avukatlık mesleğinde en az 5 yıl kıdemli olma şartı aranır. Yönetim kurulunun görev süresi 2 yıldır.
Yönetim kurulu, salt çoğunluk ile toplanır. Üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir.
Avukatlık onurunun ve meslek düzeninin korunmasını, meslekin adalet amaçlarına uygun olarak bağlılık ve onurla yapılmasını sağlar.
Stajyer ve avukatların baroya kabul ve levhaya yazılma veya nakil işleri hakkında karar verir.
Baro levhasını düzenler, avukatların listesini ve avukatlık ortaklığı sicilini tutar.
Meslekî ödevler hususunda baro mensuplarına yol gösterir ve onlara bilgi verir ve meslekî görevlerin yapılıp yapılmadığını denetler, mesleğe ve meslek mensuplarına yönelik hak ihlâllerine karşı avukatlık mesleğini ve meslektaşlarını savunur, bu konularda her türlü yasal ve idarî girişimde bulunur.
Baro mallarını idare ve muhtaç avukatlara yapılacak yardımı şeklini tespit eder.
Bütçeyi hazırlayıp genel kurulun onayına sunar.
Staj işlerini düzenler ve denetler.
Adli yardım bürosu kurup yönetir.
Genel kurul gündemini hazırlar.
Genel kurul kararlarını yerine getirir.
Adalet Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliği ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirir.
32. BARO BAŞKANLIĞI NE YAPAR?
Baroyu temsil ve yönetim kuruluna başkanlık eder.
Genel kurul, yönetim kurulu ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirir ve günlük işlemleri yürütür.
Baroya yapılan bağışları kabul eder ve bütçeyi uygular.
Meslek onuru ve bağımsızlığı ile ilgili işlerde kanunlar ve meslek kurallarının gereğini her türlü organlara karşı savunur.
33. BARO BAŞKANLIK DİVANI NE YAPAR?
Başkanlık divanı;
Baro Başkanı,
Baro Başkan Yardımcısı, (baro başkanının bulunmadığı zamanlarda veya baro başkanlığı herhangi bir sebeple boşalmışsa yenisi işe başlayıncaya kadar başkana ait yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir)
Baro Genel Sekreteri (yönetim kurulu toplantılarına ait tutanakları düzenler, baronun iç çalışmalarıyla yazı işlerini yönetir, baro kalemine gerekli direktifleri verir ve kalemin çalışmasını denetler) ve
Baro Saymanı’ndan (baronun mallarını başkanlık divanı kararları gereğince yönetmeye ve para alıp vermeye, keseneklerin toplanmasına, baroya gelir yazılacak para cezalarının tahsiline ve bütçenin uygulanmasına dair her türlü gözetimi yapmaya yetkilidir) oluşur.
Başkanlık Divanı, kanunla veya yönetim kurulu kararı ile kendisine verilen görevleri yerine getirir.
34. BARO DİSİPLİN KURULU NE YAPAR?
Avukat sayısı 250ye kadar olan barolarda 3, 250den fazla olan barolarda 5 üyeden oluşur. Yönetim kurulu seçilme yeterliliği, disiplin kurulu için de uygulanır. Görev süresi 2 yıldır. En az 3 üye ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir.
35. BARO DENETLEME KURULU NE YAPAR?
Baro genel kurulu, baronun mali işlerini denetlemek üzere 2 yıllık süre için kendi üyeleri arasından en çok 3 asıl ve 3 yedek denetçi seçer.
36. BAROLARIN ÇATI ÖRGÜTÜ: TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ
Türkiye Barolar Birliği, bütün baroların katılmasıyla oluşan bir kuruluştur. Türkiye Barolar Birliği, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur. Merkezi Ankara’dadır.
37. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ NE YAPAR?
Baroları ilgilendiren konularda her baronun görüşünü öğrenip, ortaklaşa görüşmeler sonunda çoğunluğun düşünce ve görüşünü belirtir.
Baroların çalışmalarını ortak amaca ulaşacak şekilde tasarlayıp mesleğin gelişmesini sağlar.
Baro mensuplarının genel menfaatlerini ve mesleğin ahlak, düzen ve geleneklerini korur.
Türkiye barolarını ve mensuplarını birbirine tanıtarak aralarındaki meslek bağını kuvvetlendirir.
Her il merkezinde baro kurulmasına ve vatandaşlarda kendilerine ait davaları avukatlar eliyle açmanın ve savunmanın lüzum ve faydaları hakkındaki inancı yerleştirmeye çalışır.
Kanunların memleket ihtiyaçlarına uygun olarak gelişmesi ve yürütülmesi yolunda dileklerde, yayınlarda bulunur, gerekirse ön tasarılar hazırlar.
Baroları ilgilendiren konularda görüşünü yetkili mercilere duyurur.
Adalet Bakanlığının, yargı veya yasama yetkisini taşıyan mercilerin ve baroların soracakları adli ve mesleki konular hakkında görüş ve düşüncelerini rapor halinde bildirir.
Avukatların meslekte gelişmelerini teşvik edecek ve sağlayacak her türlü tedbirleri alır.
Mahkeme içtihatlarının sistemli bir surette toplanması ve yayınlanması için Adalet Bakanlığı ve yargı mercileri ile işbirliği yapar.
Kanunların avukatlara tanıdığı hakların gerçekleşmesine ve yüklediği görevlerin tam ve şerefli bir şekilde yerine getirilmesine çalışır.
Baro mensuplarının ilmi ve mesleki seviyelerini yükseltmek için kitaplık açar, dergi çıkarır, konferanslar düzenler, telif ve tercüme eserler meydana getirilmesini teşvik eder.
Mesleğin daha cazip bir hale getirilmesi ve bu konuda yazılı amaçlara erişilebilmesi için düşünülecek çare ve tedbirleri görüşmek üzere zaman zaman toplantılar düzenler.
Memleket içinde kurulmuş hukukla ilgili kurul ve kurumlarla ilgilenir ve temaslarda bulunur.
Yabancı memleket baroları, avukatlar birlikleri ve hukuk kurumları ile temaslarda bulunur ve uluslararası kongrelere katılır.
Uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit ve tavsiye eder.
Hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunur ve korur, bu kavramlara işlerlik kazandırır.
38. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANI MAAŞI NE KADARDIR?
Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, başkan yardımcılığı, genel sekreterliği ve saymanlığı görevleri ücretlidir.
39. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ’NİN ORGANLARI NELERDİR?
Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu
Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı
Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı
Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu
Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu
40. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ GENEL KURULU NE YAPAR?
TBB’nin en yüksek organıdır. Baroların avukatlıkta en az 10 yıl kıdemi olan üyeleri arasından gizli oyla seçecekleri 3er delege ile kurulur. Baro genel kurullarınca ayrıca her 5000 üye için 1er delege seçilir.
Delegelerin görev süresi 2 yıldır.
TBB Genel Kurulu baro seçimlerinin yapıldığı yılın aralık ayında, Ankara’da olağan toplantısını yapar.
Toplantı yeter sayısı, üye tam sayısının en az 4’te 1’idir.
TBB Yönetim, disiplin ve denetim kurulları üyeleri ile TBB başkanını seçer.
Yönetim Kuruluna talimat verir.
Birliğin hesaplarını incelemek, bütçesini onaylamak, Birlik Yönetim Kurulunun çalışmalarından dolayı ibrası hakkında karar verir.
Adaleti ve mesleği ilgilendiren işler hakkında teklifte bulunur, uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit eder.
Baroların birlik adına avukatlardan tahsil edeceği keseneğin miktarını her avukat için yıllık baro keseneğinin yarısından fazla olmamak üzere tespit eder.
41. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU NE YAPAR?
Birlik yönetim kurulu, birlik başkanı ile birlik genel kurulu tarafından kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilen 10 üyeden kurulur.
TBB Yönetim Kurulu başkanı, TBB Başkanıdır.
Ayda bir defa olağan toplantı yapar.
Birlik Yönetim Kurulu, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir.
42. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI NE YAPAR?
Birlik başkanı, birlik genel kurulu tarafından, kendi üyeleri arasından 4 yıllık bir dönem için seçilir. Yeniden seçilmek mümkündür.
43. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIK DİVANI NE YAPAR?
Başkanlık Divanı;
Türkiye Barolar Birliği Başkanı,
Türkiye Barolar Birliği iki başkan yardımcısı
Türkiye Barolar Birliği Genel Sekreteri
Türkiye Barolar Birliği Saymanından oluşur.
44. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ DİSİPLİN KURULU NE YAPAR?
Birlik Disiplin Kurulu, Birlik Genel Kurulu tarafından kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilen yedi üyeden kurulur. Üyeler 4 yıl için seçilirler. Yeniden seçilmek mümkündür.
Ayda bir defa olağan toplantı yapar.
Birlik Disiplin Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve en az dört üyenin bir oyda birleşmesi ile karar verilir.
45. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ DENETLEME KURULU NE YAPAR?
Birlik Genel Kurulu, Birliğin mali işlemlerini denetlemek üzere, dört yıl için kendi üyeleri arasından gizli oyla 3 asıl ve 3 yedek denetçi seçer.
46. AVUKATA VERİLEN DİSİPLİN CEZALARI NELERDİR?
Uyarma: Avukatın mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin kendisine bildirilmesidir.
Kınama: Mesleğinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir.
Para Cezası: 10.000 liradan 150.000 liraya kadar.
İşten Çıkarma: Avukatın veya avukatlık ortaklığının 3 aydan az ve 3 yıldan fazla olmamak üzere meslekî faaliyetlerinin yasaklanmasıdır.
Meslekten Çıkarma: Avukatlık ruhsatnamesinin geri alınarak avukatın adının baro levhasından silinmesi ve avukatlık unvanının kaldırılmasıdır. Avukatlık ortaklığı için de baro avukatlık ortaklığı sicilinden silinmesidir.
5 yıllık bir dönem içinde 2 veya daha çok defa disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan avukata her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanır.
İsnat olunan hususun avukata açıkça ve yazılı olarak bildirilmesi, yazılı savunmasının istenmesi ve bu savunma için en az on günlük bir süre tanınması zorunludur.
Baro levhasına kabul ve yazılmadan önceki (staj dönemi hariç) eylem ve davranışlar, meslekten çıkarma cezasını gerektirmedikçe disiplin kovuşturmasına konu olamaz.
Avukat hangi baronun levhasında yazılı ise, disiplin kovuşturmasına karar verme ve kovuşturmayı yürütme yetkisi o baroya aittir.
Avukat hakkında başlamış olan ceza kovuşturması, disiplin işlem ve kararlarının uygulanmasına engel olmaz.
Disiplin kovuşturması, yönetim kurulu tarafından verilen bir kararla açılır. Şikâyet tarihinden itibaren en çok 1 yıl içinde karar verilmesi zorunludur. Disiplin kovuşturmasına yer olmadığına dair karara karşı müşteki veya savcı tarafından 15 gün içinde TBB Yönetim Kuruluna itiraz edilebilir. Yönetim Kurulunun verdiği karar kesindir.
İşten yasaklanmış olanlar bu tarihten itibaren avukatlığa ait yetkileri hiçbir şekilde kullanamazlar. Avukatın eşi ve reşit olmayan çocuklarına ilişkin işlerde yasaklanan avukat görev alabilir.
Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren 3 yıl geçmiş ise kovuşturma yapılamaz. Yönetim kurulunca işe el konulmuş ise bu süre işlemez.Disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlenmesinden itibaren 4,5 yıl geçmiş ise disiplin cezası verilemez.
Disiplin cezaları kesinleşmedikçe uygulanamaz.
Para cezasına veya giderlerin ödenmesine dair olan kararlar 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Para cezaları baroya gelir yazılır.
47. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Avukat ile iş sahibi müvekkil arasındaki belli bir hukuki yardım karşılığı meblağ yahut değer verileceğine ilişkin hususların düzenlendiği sözleşmelerdir.
Avukatlık sözleşmesi, şekle tabi değildir. Ancak ispat kolaylığı olması için yazılı şekilde yapılması önerilir.
48. ÜCRET SINIRI
Sözleşmenin zorunlu unsurlarından biri olan ücret, %25’i aşmamak üzere, dava veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir. Avukatlık ücret tavanını aşan sözleşmeler, tavan miktarında geçerlidir.
Sözleşmeler, dava konusu para dışındaki mal ve haklardan bir kısmının aynen avukata ait olacağı hükmünü taşıyamaz.
Avukatlık asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir.
Avukatlık asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir.
49. AVUKATIN HAPİS VE RÜÇHAN HAKLARI
Avukat, müvekkili tarafından verilen veya onun namına aldığı malları, parayı ve diğer her türlü kıymetleri, avukatlık ücreti ve giderin ödenmesine kadar, kendi alacağı nispetinde elinde tutabilir.
Avukat, sözleşme ile kararlaştırılan ve hâkim tarafından takdir olunan ücretinden dolayı, kendi çalışması sonucunda müvekkilin muhafaza ettiği veya kazandığı mallar ve davadaki diğer taraftan ilam gereğince tahsil edilecek para yahut alınacak mallar üzerinde diğer alacaklılara nazaran rüçhan hakkını haizdir.
50. TEVKİL YETKİSİ NEDİR?
Avukat, üzerine aldığı işi kanun hükümlerine göre ve yazılı sözleşme olmasa bile sonuna kadar takip eder.
Avukata verilen vekâletnamede başkasını tevkile yetki tanınmış ise, yazılı sözleşmede aksine açık bir hüküm olmadıkça, işi başka bir avukatla birlikte veya başka bir avukata vererek takip ettirebilir.
51. İŞ SAHİBİNİN AVUKATINI DEĞİŞTİRMEK İSTEMESİ
İş sahibi, ilk anlaşmayı yaptığı avukatının yazılı oluru ile başka avukatları da işin kovuşturma ve savunmasına katabilir.
İş sahibi, ilk avukatın olurunu kendisine tevdi veya tebliğ edilecek bir yazı ile en az 1 haftalık süre vererek talep eder. Avukat bu süre içinde cevap vermemişse muvafakat etmiş sayılır.
İlk avukatın muvafakat etmemesi halinde, vekâlet akdi kendiliğinden sona erer. İş sahibi, muvafakat etmeyen avukata ücretin tamamını ödemekle yükümlüdür.
52. AVUKATIN İŞİ TAKİPTEN VAZGEÇMESİ
Üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat hiçbir ücret isteyemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek zorundadır.
Avukatın haksız azli halinde ücretin tamamı verilir. Avukat kusur veya ihmalinden dolayı azledilmiş ise ücretin ödenmesi gerekmez.
Avukata peşin verilmesi gereken ücret ödenmezse, avukat işe başlamakla zorunlu değildir.
Comments